به نقل از «عصر ایران»

با «مساله حجاب» چه کنیم؟/ کشورهای غربی و اسلامی با مسئله بدپوششی چه می کنند؟

تاریخ انتشار: ۲۳ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۴۰۲۹۰۲

اعتماد نوشت: تعریف حجاب در قانون همان تعریف «حجاب شرعی» است که در رساله‌های مراجع تقلید دیده می‌شود (پوشش تمام بدن غیر از صورت و دست‌ها). مجازات تعریف شده در قانون، برای رعایت نکردن همان حدود حجاب شرعی است. لذا نمایش «حتی یک تار مو» هم نقض مُر قانون است و مفاهیمی مانند «حجاب عرفی» مبنای حقوقی ندارد.   بزرگ‌ترین استدلال مدافعان سیاست‌ها و قوانینی که پذیرش گسترده در جامعه ندارند مانند قانون حجاب شرعی، این است که «تصور کن اگر همین را نداشتیم چه می‌شد؟!» در پاسخ به این نتیجه محیرالعقول و بی‌پایه می‌رسند که در جامعه «برهنگی» سکه رایج می‌شود!   حکمرانی و قانونگذاری عرصه آرزوها و پیش‌فرض‌های سست نیست.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اگر قانونی وضع کرده‌ایم که می‌دانیم رعایت و اعمال نمی‌شود، به «ابتذال قانون» دامن زده‌ایم. برای رسیدن به «حاکمیت قانون» که از ملزومات مسلم هر نوع ثبات و پیشرفت است، قانون وضع شده باید اعمال شود. اگر قدرت اعمال قانون را نداریم، شاید دلیلش این است که قانون اشکال دارد و باید اصلاح شود.   کارگزاران و قانونگذاران باید با وجود فشار در سایه ‌نشستگانِ هزینه‌زا، شهامت اصلاح قانون و کاهش شکاف دولت-ملت را داشته باشند. همان‌طور که در دو ماه اخیر دیده‌ایم، بلاتکلیفی و بی‌عملی خسارت‌بار است و مشروعیت را مضمحل می‌کند. در حوزه سیاست اعمال قانون، سیاستگذار به «گشت ارشاد» یا همان «پلیس امنیت اجتماعی/اخلاقی/عمومی» رسیده است. همان‌طور که استدلال شد، می‌دانیم که حجاب شرعی/قانونی به صورت گسترده رعایت نمی‌شود و لذا این قانون به تجربه، قابل اعمال نیست.   حجاب عرفی هم تعریف دقیقی ندارد. لذا «گشت ارشاد» در واقع وظیفه‌اش نه اعمال قانون حجاب شرعی، بلکه برخورد با ناهنجاری و پوشش‌های زننده بوده است.   می‌دانیم که گشت ارشاد به دلایل واضحی پروژه‌ای شکست خورده و مخرب برای جامعه بوده است. گشت ارشاد توان اعمال حجاب شرعی را ندارد، حد و حدود مشخص و اعلام شده‌ای هم برای «حجاب عرفی» یا رعایت عفت عمومی وجود ندارد. لذا راه برای برخورد غیراستاندارد و سلیقه‌ای باز می‌شود.   همچنین، نوع برخورد تحقیرآمیز، ارعاب، با زور به ون انداختن شهروندان، به پاسگاه بردن و تعهد گرفتن و ارشادهای به وضوح بی‌اثر هیچ تناسبی با یک حاکمیت متمدن ندارد و وهن نظام و اسلام بوده است. از سیاست «پیامک کشف حجاب در خودرو» که از مصادیق بارز ابتذال قانون است هم لازم نیست بیشتر بگوییم!   بخشی از بلاتکلیفی فوق‌الذکر به این دلیل است که راهکار و نقشه راه روشنی برای اصلاح «قانون حجاب شرعی» و «سیاست اعمال قانون» وجود ندارد. سوال کلیدی مطرح این است که از لحاظ اصولی با حجاب و عفاف در جامعه چه کنیم؟ ارزش‌های اعتقادی و فرهنگی ما چه می‌شود؟   در پاسخ به این سوال اول باید به این درک برسیم که ما تافته جدا بافته نیستیم. جوامع دیگر هم به فکر عفت عمومی و سلامت روانی جامعه هستند. لذا در مرحله اول جا دارد یک ارزیابی اساسی از تجربه دیگر جوامع در برخورد با ناهنجاری و پوشش‌های زننده داشته باشیم. در حوزه قانونگذاری و اعمال قانون چه می‌کنند و ارزیابی آن تجربه چگونه می‌تواند به ما کمک کند؟   خیلی از کشورهای دنیا، از شرق تا غرب، قوانین عفت عمومی دارند. در بیشتر کشورهای غربی این قوانین محدود به ممنوعیت برهنگی در انظار عمومی است. در برخی موارد جزیی‌تر شده‌اند، مثلا قانون در برابر لباس‌های تنگ و بدن‌نما در مدارس برخی ایالت‌های امریکا یا قوانینی که برای تردد در برخی اماکن عمومی، مشخصا از اعضای بدن که لازم است پوشیده باشند، اسم می‌برد. از قضا مبنای همه این قوانین در غرب همان ادبیات ماست: «جریحه‌دار کردن عفت عمومی»!   این ارزیابی را می‌توان در کشورهای مسلمان که فرهنگ و ارزش‌های نزدیک‌تر به ما دارند، انجام داد. مثلا در قطر و امارات در اماکن عمومی و پاساژها تابلوی هشداری وجود دارد برای توصیه به پوشیدن لباس عفیف و پیدا نبودن شانه‌ها و زانوها و حتی مرد و زن اجازه لمس دست همدیگر در انظار عمومی را ندارند.   در تونس و مالزی و اندونزی از خارجی‌ها می‌خواهند در مراکز غیرتوریستی لباس پوشیده و عفیف داشته باشند. در حوزه اعمال قانون هم عموما یا جریمه نقدی دارند یا بررسی در محکمه و تشخیص قاضی بر مبنای عرف جامعه که مجازات جریمه نقدی و در موارد حاد حکم زندان دارد. اما نکته کلیدی اینکه حدودی که باید رعایت شود واضح و تعریف شده و مورد پذیرش عموم جامعه قرار گرفته چون عرف جامعه است.   لذا ما تافته جدا بافته نیستیم و لازم نیست با سعی و خطاهای پرهزینه چرخ را بازاختراع کنیم. همچنین که قرار نیست از الگوی دیگر کشورها پیروی کنیم، بلکه از تجارب آنها برای رسیدن به الگوی بومی خودمان بیاموزیم. برای پاسخ به سوال «با مساله حجاب چه کنیم؟» اقدام در دو سطح متصور است. در سطح قانونگذاری، اصلاح قانون بر مبنای رسیدن به توازن میان آرمان‌ها و عرف جامعه به صورتی که قانون قابل اجرا و اعمال باشد و به حاکمیت قانون و ثبات در کشور کمک کند.

منبع: عصر ایران

کلیدواژه: اعمال قانون حجاب شرعی گشت ارشاد عفت عمومی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۴۰۲۹۰۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ریشه‌یابی خشونت‌های فیزیکی و کلامی/ جریمه بدون آموزش تاثیری ندارد

به گزارش خبرنگار مهر، ورزش فوتبال به دلیل محبوبیتی که در سراسر جهان و همچنین در ایران دارد بسیار مورد توجه است و این رشته ورزشی به دلیل پوشش رسانه‌ای گسترده و همچنین حضور تماشاگران و هواداران متعدد در ورزشگاه می‌تواند فرهنگ غالب کشور را منعکس کند.

فرهنگ فوتبال در کشور ما بازیگران مهمی دارد و چهره‌های مطرح ورزشی و بازیکنان شناخته شده‌ای که در تیم‌های بزرگ حضور دارند از جمله بازیگران تأثیرگذاری هستند که می‌توانند نقش مهمی در فرهنگ فوتبال کشور ایفا کنند.

دکتر معصومه کلاته سیفری استاد دانشگاه و پژوهشگر حوزه فرهنگ و جامعه شناسی ورزش در گفت و گو با خبرنگار مهر، به بررسی مساله «فرهنگ فوتبال» و «فرهنگ هواداری» در ایران پرداخت و «آموزش» را مهم‌ترین رکن در اصلاح ناهنجاری‌های موجود در فوتبال دانست بر این نکته تاکید کرد که جریمه به تنهایی نمی‌تواند نقش مؤثری در بهبود رفتارهای حاکم در فوتبال ایران داشته باشد.

خشونت یک چرخه بی پایان است

دکتر معصومه کلاته سیفری در ابتدا به عواملی که می‌تواند به بروز خشونت در ورزشگاه منجر شود اشاره کرد و بر فراگیر بودن این امر در سراسر جهان تاکید کرد و گفت: مساله خشونت تماشاگران مختص به فوتبال ایران نیست در کشورهای اروپایی و همچنین با شدت بیشتری در کشورهای آمریکای جنوبی قابل مشاهده است. در ایران هم شاهدیم که برخی مسابقات که حساسیت زیادی دارد به خشونت منتهی شود. این خشونت‌ها شامل خشونت کلامی، فیزیکی و اجتماعی است که نسبت به کسانی چون دیگر هواداران، داوران، بازیکنان یا عوامل برگزار کننده رخ می‌دهد. این خشونت‌ها که هر از گاهی در فوتبال اروپا و با شدت بیشتر در آمریکای جنوبی شاهد آن هستیم به دلیل «اصل رقابت» و تلاش برای «برتری جویی» و «تعصبات» رخ می‌دهد.

این استاد دانشگاه گفت: هوادارها بخش مهمی از این ورزش هستند که موجب گرم‌تر شدن تنور مسابقات می‌شوند. اما این رقابت‌ها وقتی رنگ و بوی مالی بیشتری به خود می‌گیرد خشونت‌ها هم افزایش پیدا می‌کند. برای نمونه در یک مسابقه بزرگی که در سراسر دنیا پخش می‌شود و شرط بندی‌های گسترده‌ای روی آن صورت می‌گیرد هر جزئی از این مسابقه اهمیت ویژه ای پیدا می‌کند و بر رفتار تماشاگران اثر می‌گذارد. به این ترتیب خشونت و حساسیت مسابقه ارتباط مستقیمی با هم دارند.

وی ادامه داد: اگر خشونت‌هایی که در سکوها رخ می‌دهد کنترل نشود قابل تکثیر است و می‌تواند به دیگر تماشاگران و حتی بازیکنان و مسؤولان مسابقه منتقل شود و در بدترین حالت، ممکن است به خانه و زندگی شخصی افراد هم تکثیر شود و چرخه‌ای از خشونت شکل بگیرد.

عوامل بروز خشونت در ورزشگاه

وی گفت: از دلایل بروز این خشونت‌ها می‌توان عوامل متعددی را ذکر کرد که شامل درگیری‌های داخل زمین، عوامل برگزارکننده، فشارهای اقتصادی یا فشارهای اجتماعی است. فردی که برای گذراندن اوقات فراغت به ورزشگاه می‌آید و پول نسبتاً زیادی را هم برای خرید پرداخت می‌کند با این مساله مواجه می‌شود که امکانات خاصی چه از لحاظ رفاهی و چه از لحاظ بهداشتی در ورزشگاه برای او فراهم نشده است و اگر کیفیت بازی هم نتواند او را راضی کند پس با یک تجربه ناخوشایند و ناموفق روبرو شده است و همین مساله موجب می‌شود خشونت بروز کند.

خشونت هواداران نقطه آغازین مشخصی ندارد و نمی‌توان بخش مشخصی را عامل آن دانست و هر یک از عوامل بازی از جمله تماشاگران، داوران، بازیکنان، مربیان و عوامل بازی ممکن است با تصمیمات یا رفتار خود، خشونت را به دیگری منتقل کنند.

خشونت در ورزشگاه ایجاد نمی‌شود

دکتر کلاته سیفری ادامه داد: اما نباید این اشتباه را مرتکب شد که تصور کنیم خشونت تماشاگران در ورزشگاه ایجاد شده است. این خشونت در ورزشگاه فرصت بروز پیدا کرده است اما بخشی از خشونت جامعه است. این خشونت در جامعه وجود داشته است و در ورزشگاه فرصت بروز پیدا کرده است. اما مساله اینجاست که در جامعه کسی به دنبال کنکاش و جست و جوی خشونت نیست اما هنگامی که این خشونت از طریق دریچه تلویزیون مشاهده می‌شود گمان بر این است که ورزشگاه محل رویش خشونت بوده است. فرهنگ هواداری جزئی از فرهنگ جامعه است و خشونتی که در ورزشگاه رخ می‌دهد نمودی از خشونتی است که در جامعه وجود دارد.

تماشاگر باید تحت نظارت باشد

امروزه در تمامی بخش‌های جامعه سامانه‌هایی برای حوزه‌های مختلف طراحی شده است و مورد استفاده قرار می‌گیرد. همانطور که افراد در بسیاری از بخش‌های جامعه تحت نظارت هستند و رفتار آنها کنترل می‌شود در ورزشگاه هم باید همین اتفاق بیفتد. اما بسیار قابل تأمل است که در ورزشگاه نظارتی بر عملکرد تماشاگران نیست و برخی از آنها آزادانه دست به هر کاری می‌زنند بدون آنکه تخلفی از آن‌ها ثبت شود. در کشوری مانند انگلیس تماشاگر می‌داند که ورودش به ورزشگاه و رفتارش تحت نظارت است و اگر مرتکب تخلفی شود با جریمه مواجه می‌شود. ضمن اینکه پیش از هر چیز، برای اصلاح فرهنگ و بهبود آن آموزش‌هایی ارائه شده است.

بسیار مهم است که رفتار تماشاگران در ورزشگاه ثبت شود و لیدرها به خوبی آموزش داده شوند و کنترل شوند.

‌سلبریتی‌های ورزشی باید آموزش ببینند

این استاد دانشگاه در ادامه به لزوم به‌کارگیری فرایندهایی برای اصلاح فرهنگ حاکم بر فوتبال تاکید کرد و معتقد است اعمال جریمه‌هایی همچون محرومیت از مسابقه و یا جریمه نقدی بدون آموزش کاملاً بی اثر است و صرفاً منبع درآمدی برای فدراسیون فوتبال است. آموزش بیش از جریمه اهمیت دارد.

دکتر کلاته سیفری بر این مساله تاکید کرد که بررسی رفتار تک تک تماشاگران ممکن نیست اما از آنجا که خشونت یک چرخه است و بازیکنان و چهره‌های مطرح در این فرایند هم اثرگذار و هم اثرپذیر هستند باید به لحاظ فرهنگی مورد توجه قرار بگیرند. باید به بازیکنان آموزش داد تا در مواقعی که تحت فشار قرار می‌گیرند رفتارهای زشت یا خشونت‌آمیز از خود به نمایش نگذارند.

نقش رسانه در آموزش و اطلاع رسانی

وی در ادامه به نقش رسانه و تلویزیون در اصلاح این روند و ارائه آموزش‌ها تاکید کرد و گفت: تلویزیون ابزار بسیار مناسبی برای ارائه آموزش‌های مربوط به فرهنگ هواداری است. شاهدیم که در یک دیدار فوتبال که به صورت زنده پخش می‌شود بارها تبلیغات مختلفی نشان داده می‌شود اما اگر بخشی از این تبلیغات به مسائل آموزشی در خصوص نکات فرهنگی و آموزشی با هدف اصلاح و بهبود خشونت‌ها و پرخاش‌ها و نحوه رفتار صحیح در ورزشگاه چه از سوی تماشاگرها و چه از سوی بازیکنان اختصاص پیدا می‌کرد می‌توانست به ابزار بسیار مناسبی برای آموزش تبدیل شود.

مواردی مثل احترام بازیکن به هوادار، احترام هوادار به بازیکن یا کنترل هیجان و خشونت مواردی است که باید در صدا و سیما آموزش داده شود.

لزوم آموزش به مدیران، مربیان و بازیکنان

وی به حواشی پیش آمده در خصوص یکی از بازیکنان ملی پوش پرسپولیس و رفتارش با هواداران تیم اشاره کرد و گفت: این بازیکن پس از رفتاری که با تماشاگران تیمش انجام داد جریمه مالی شد در حالی که این مبلغ ممکن است برای او عدد قابل توجهی نباشد ضمن اینکه این مساله صرفاً یک درآمدزایی برای کمیته انضباطی است و ممکن است تأثیر در رفتارهای آینده این بازیکن نداشته باشد. برای مثال پس از اینکه چنین رفتاری را از خود به نمایش گذاشت در کدام کلاس آموزشی نشست و چه چیزی به او آموخته شد تا در آینده مرتکب چنین خشونت و پرخاشی نشود.

این استاد دانشگاه در پایان بر لزوم وجود آموزش برای تمام ارکان فوتبال تاکید کرد و گفت: مساله آموزش و اصلاح فرهنگ فوتبال مختص به تماشاگر و بازیکن نیست. در باشگاهی شاهد درگیری‌های پرخاشگرانه بین یک مدیر عالی ورزشی و یک چهره سرشناس ورزشی هستیم. همین مساله می‌تواند خشونت را به بازیکن و تماشاگر منتقل کند. وقتی بازیکن ملی پوش، مدیران رده بالا و سرمربیان سطح یک چنین خشونت‌هایی را از خود نشان می‌دهند کنترل این خشونت در تماشاگرها کار دشوارتری است.

اینکه خشونت و درگیری میان مدیر و سرمربی وجود دارد نشان از نبود آموزش کافی در این خصوص است. تبعات این مساله این است که این خشونت‌ها به جامعه کشیده می‌شود و تأثیر آن را روی سکوهای ورزشگاه می‌بینیم. وقتی در چنین سطحی از طرف مدیران رده بالا و چهره‌های شاخص ورزشی شاهد چنین خشونت‌هایی هستیم نمی‌توان از یک تماشاگر جوان انتظار زیادی داشت.

بررسی رفتار تک تک تماشاگران ممکن نیست اما از آنجا که خشونت یک چرخه است و بازیکنان و چهره‌های مطرح در این فرایند هم اثرگذار و هم اثرپذیر هستند باید به لحاظ فرهنگی مورد توجه قرار بگیرند. باید به بازیکنان، مربیان و مدیران آموزش داد تا در مواقعی که مورد فشار قرار می‌گیرند رفتارهای زشت یا خشونت آمیز از خود به نمایش نگذارند.

کد خبر 6043755